Zamiana jednostek
Podczas zamiany jednostek musimy pamiętać, że niektóre jednostki nie są w systemie dziesiętnym. Jednostki czasu zamieniają się w systemie sześćdziętnym. Jedna godzina to 60 minut, a jedna minuta to 60 sekund. Większe jednostki czasu zachowują się jeszcze inaczej, bo 1 dzień to 24 godziny, a rok to około 365 dni. Na szczęście większość jednostek zapisujemy w systemie dziesiętnym i ich zamiana to głównie mnożenie lub dzielenie przez potęgi dziesiątki.
Poćwiczmy na prostych przykładach:
1 kg =1000 g = 103 g
1 kg = 100 dag = 102 dag
Jak widać przy zamianie na jednostkę mniejszą mnożymy przez odpowiedni czynnik.
1 mg = 0,001 g = 10-3 g
1 g = 0,1 dag = 10-1 dag
Podczas przechodzenia na jednostkę większą musimy wartość odpowiednio podzielić przez potęgę dziesiątki.
Oznacza to konieczność zapamiętania przynajmniej podstawowych przedrostków, które ułatwią nam zamianę jednostek. Warto zobaczyć najpierw wszystkie:
eksa E 1018 = 1 000 000 000 000 000 000
peta P 1015 = 1 000 000 000 000 000
tera T 1012 = 1 000 000 000 000
giga G 109 = 1 000 000 000
mega M 106 = 1 000 000
kilo k 103 = 1 000
hekto h 102 = 100
deka da 10 = 10
decy d 10-1 = 0,1
centy c 10-2 = 0,01
mili m 10-3 = 0,001
mikro μ 10-6 = 0,000 001
nano n 10-9 = 0,000 000 001
piko p 10-12 = 0,000 000 000 001
femto f 10-15 = 0,000 000 000 000 001
atto a 10-18 = 0,000 000 000 000 000 001
Najczęściej występujące przedrostki, których znajomość jest konieczna: kilo, deka, decy, centy, mili. Pozostałe jednostki zmieniają się o taki sam wykładnik. Potęga dziesiątki albo wzrasta o trzy albo maleje o trzy.
Zobaczmy jeszcze przykłady jednostek mieszanych i potęgowanych.